بیومس (Biomass) یا سوختهای هیدروکربنی که از منابع زنده مثل اجزای بیمصرف گیاهان و محصولات کشاورزی یکی از مهمترین کارها در این زمینه است. در حال حاضر، برخی از کارشناسان و متخصصان به فکر استفاده از سوخت سبز هستند؛ سوختی که از گیاهانی به دست میآید که میتوان آنها را تا روز رستاخیز کاشت و برداشت کرد.
عده دیگری از آنها، هیدروژن را منجی جامعه بشری میدانند. هیدروژن به صورت تئوریک در واقع در همه جا قابل دسترسی است و محیط زیست را آلوده نمیکند. اما باید ابتدا استفاده از آن را عملی کرد و اولین قدم برای این کار باید استفاده گسترده از آن در خودروها باشد.
خودروها در دنیای امروز مثل خوره، سوخت مصرف میکنند و به نظر میرسد با رشد سریع صنعت خودروسازی، اگر سوختهای جایگزین معرفی نشوند، تمام نفتی که استخراج میشود در خودروها استفاده خواهد شد.این میزان الآن هم چندان پایین نیست.
برای نمونه، در سال 2004، نیمی از 114 میلیون تن محصولات بنزینی که در پالایشگاههای آلمان تولید شد، درون باک خودروها ریخته شد. اوضاع وقتی وخیمتر میشود که بر کمبود و خطر اتمام منابع سوخت فسیلی، اثرات مخرب آنها بر محیط زیست را هم اضافه کنیم. سوختهای فسیلی عامل اصلی گرم شدن زمین هستند.
میتوان آنها را مسئول اصلی وقوع توفانهای استوایی، بالاآمدن سطح دریاها و جاری شدن سیلابها در دنیا دانست. پس به ناچار باید فکری برای جایگزینکردن آنها کرد.گزینه دیگر، آب است. ژول ورن، از روزگار ما هم جلوتر بود.
او در اوج عصر ذغال سنگ، بنیادیترین جمله تاریخ انرژی را در کتاب جزیره اسرارآمیز، اینگونه بیان کرد: آب ذغال سنگ آینده خواهدشد! امروز، در آغاز قرن بیستویکم، ذغالسنگ و سوختهای فسیلی دیگر مثل نفت و گاز طبیعی، چهار پنجم انرژی جهان را تامین میکنند، اما 132سال پس از روزی که ژول ورن آب را ذغال سنگ یا انرژی عصر آینده نامید، افرادی پیدا شدهاند که میخواهند آب را به انرژی آینده تبدیل کنند.
جالب اینجاست که این افراد در جایی زندگی میکنند که البته چندان هم اسرارآمیز نیست: ایسلند. دولت ایسلند تصمیم گرفته است تا سی سال آینده وابستگی خود به انرژیهای فسیلی را کاملا قطع کند بهجای آن قرار است هیدروژن، ماده اصلی تشکیلدهنده آب، ماشینها و دستگاهها را در سرزمین همیشه یخزده ایسلند بهحرکت درآورد؛
درست همانطور که روزگاری ژول ورن پیشبینی کردهبود: آب، منبع تهیناپذیری از نور و گرما خواهد شد. تا زمانی که زمین ساکنانی دارد؛ نیازهای ساکنانش را برآورده خواهد کرد.
دایملر کرایسلر، شل، شرکت انرژی و صنعت نروژ و دانشگاه ایسلند، موسساتی هستند که این پروژه بلندپروازانه را به پیش میبرند. اگر آنها این پروژه را به سرانجام برسانند، نه تنها بشر را از وابستگی خانمان براندازش به سوختهای فسیلی که در حال اتماماند، رها خواهند کرد، که به زمین فرصت دوبارهای برای زندهبودن خواهند بخشید.
چون دیگر تهدید گازهای گلخانهای برای همیشه رفع خواهدشد.استفاده از پرتوهای خورشید برای تولید انرژی را میتوان مطمئنترین راه برای جایگزینی نفت دانست. خورشید همیشه در دسترس است.
حداقل میدانیم که تا چند میلیارد سال آینده، خورشید وجود خواهد داشت! اما مساله مهم فناوریای است که با استفاده از آن، پرتوهای خورشیدی به انرژی الکتریکی یا گرمایی تبدیل میشوند. متداولترین فنآوری برای تبدیل انرژی خورشیدی، سلولهای خورشیدی سیلیکونی هستند.
بههرحال همه این راهها و چندین راه دیگر به انرژی الکتریکی ختم میشود. علت اصلی آن هم انتقال ساده انرژی الکتریکی است.
تحقیقات در این مورد سالهاست که در حال انجام است و درحال حاضر هم انواع مختلفی از این نوع خودروها در جاهای مختلف متناسب با کاربردشان مثل فرودگاهها بهکار گرفته میشوند.
اما خودروهای الکتریکی هنوز کاربرد شهری پیدا نکردهاند و انواعی از این خودروها که برای استفاده در شهر پیشنهاد شدهاند با مشکلات جدی مواجهاند و در حد مفهومیباقی ماندهاند. در عوض، خودروهای هیبریدی به شدت در حال رواجاند.
این خودروها هم با انرژی هیدروکربنی (بنزین) کار میکنند و هم با انرژی الکتریکی. خودروهای هیبریدی پلی هستند بین خودروهای بنزینی و خودروهای الکتریکی کامل.
خودروهای هیبریدی ترکیبی از موتورهای الکتریکی با موتورهای بنزینی است و در تولید این خودروها سعی شده است تا اقتصاد سوخت بهبود یابد. دولت آمریکا پیشبینی کرده که تقاضا برای بنزین در این کشور تا سال 2012 با 17 درصد افزایش به 10/64 میلیون بشکه در روز برسد، اما خودروهای هیبریدی همچنان سهم بسیار کمی از خودروهای امریکا را تشکیل خواهند داد و در سال جاری سهم خودروهای هیبریدی از بازار خودروی امریکا 3/1 درصد خواهد بود.
هیبرید کردن خودروها در جهان به سه روش موازی، ردیفی و ترکیبی انجام میشود که در روش سری، موتور احتراق داخلی فقط کار تولید برق را انجام میدهد و موتور برقی، خودرو را حرکت میدهد. در روش موازی موتور احتراق داخلی به صورت مستقل کار میکند و موتور برقی نیز به صورت مستقل کار میکند و این عملکرد از طریق یک ECU (مغز هوشمند) کنترل میشود.
در روش ترکیبی نیز دو گونه موازی و ردیفی باهم به صورت ترکیبشده استفاده میشوند که این روش بیشترین قابلیت را دارد و تنها مشکل این طرح، پیچیدگی فوقالعاده آن است.بههرحال تا زمان رفع موانع برای الکتریکیشدن کامل خودرو، موتورهای هیبریدی، بهترین گزینه هستند.
اما زمانی میرسد که باید به طور کامل از سوختهای فسیلی، حداقل در صنایع خودروسازی، صرفنظر کرد. شاید آنزمان خیلی دور نباشد.
برای همین، خیلی از مراکز NPD و R&D خودروسازیهای دنیا با همکاری دانشگاهها و مراکز پژوهشی صنعت خودرو، از الان به فکر طراحی و ساخت خودروهای الکتریکی شهری هستند تا ضمن آشنا شدن با مشکلات عملی این خودروها، خود را برای آینده آماده کنند.